Выявы крыжоў у графіці полацкай Спаса-Праабражэнскай царквы

Abstract

Вылучаецца восем асноўных відаў крыжоў. Гэта чатырохканцовыя крыжы, крыжы, упісаныя ў кола, галгофскія крыжы, пра­квітнеўшыя крыжы, крыжы з аздабленнем пасярэдзіне, крослеты, шасціканцовыя крыжы, а таксама крыжы, якія ўпрыгожваюць сім­валічныя выявы цэркваў. Знойдзеныя ў полацкай Спаса-Пра­абражэнскай царкве выявы маюць адпаведнасці ў іншых ста­ра­жыт­нарускіх храмах (у наў­гародскім і кіеўскім Сафійскіх саборах). Аўтар прыходзіць да высновы, што крыжы маглі наносіцца на сцены не толькі ў якасці хрысціянскага сімвала, а пры­раў­ноў­вац­ца непісьменнымі людзьмі да ма­літвы або да сведчання пры­сутнасці ў храме ў пэўны час.