ДЗЕЙНАСЦЬ ТРАЦЕЙСКІХ СУДОЎ НА ТЭРЫТОРЫІ БЕЛАРУСІ (КАНЕЦ XVIII СТ. - 1872 Г.)

Abstract

У артыкуле разглядаецца дзейнасць трацейскіх судоў на тэрыторыі Беларусі ў перыяд ад уключэння краю ў склад Расійскай імперыі да пачатку рэалізацыі тут судовай рэформы 1864 г. У гэты час трацейскія суды шырока выкарыстоўваліся для вырашэння грамадзянскіх спрэчак і з’яўляліся важнай часткай сферы прыватна-прававых адносін. Гэта было абумоўлена недасканаласцю тагачаснага грамадзянскага судаводства, а пасля ўкаранення ў краі Мікалаем І расійскай мадэлі судовай сістэмы яшчэ і нязвыкласцю насельніцтва да новых парадкаў. Трацейскія суды дазвалялі суцяжнікам пазбегнуць валакіты ў судах і залішніх трат на вядзенне судовага працэсу. Яны дапаўнялі сістэму судаўладкавання і ў пэўнай ступені кампенсавалі недасканаласць тагачаснага грамадзянскага судаводства, бо дазвалялі вырашаць спрэчкі ў прававым полі, але не прыбягаючы да судовага разбору ў дзяржаўным судзе. The article considers the activity of arbitral courts in the territory of Belarus in the period from including the land into the Russian Empire to the beginning of realization of judicial reform here in 1864. At this time arbitral courts were widely used for solving social conflicts and were an important part of the sphere of private-legal relations.It was conditioned by insufficiency of social court administration at that time; after establishment by NicholasI of the Russian model of court system in the land it was also conditioned by the fact that the population was unaccustomed to the new orders. Arbitral courts allowed litigants to avoid bureaucracy in courts and unnecessary costs for leading the legal process. They were complementing the system of legal proceedings and in the certain degree compensating the insufficiency of social courts because they allowed to solve the conflicts in legal field without trials in the state court.