СЕМАНТЫЧНАЯ ДЭРЫВАЦЫЯ Ў СФЕРЫ ДЗЕЯСЛОЎНАЙ ЛЕКСІКІ

Abstract

Разглядаюцца асаблівасці семантычнай дэрывацыі ў дзеяслоўнай лексіцы, прыводзяцца розныя погляды на сутнасць семантычнай дэрывацыі, акрэсліваюцца асноўныя мадэлі дэрывацыі, якія лічацца кагнітыўнымі аналагамі рэальных сувязей сутнасцей аб’ектыўнага свету, схемамі фарміравання метафарычных значэнняў, што будуюцца па ўніверсальных семантычных законах і прадугледжваюць выкарыстанне абстракцыі і ідэалізацыі. Характарызуюцца асноўныя структурныя кампаненты семантычных мадэлей, якія ўключаюць зыходную і выніковую паняційныя сферы, а таксама семантычныя інтэгральныя кампаненты, што аб’ядноўваюць першасныя і другасныя лексіка-семантычныя варыянты. Увага надаецца прамым і абарачальным семантычным мадэлям, прынцыпам іх размежавання.

The features of semantic derivation in the verbal vocabulary are considered, different views on the essence of semantic derivation are given, the main models of derivation are outlined, which are considered cognitive analogues of real connections between the entities of the objective world, schemes for the formation of metaphorical meanings, which are built according to universal semantic laws and involve the use of abstract ion and idealization. The main structural components of semantic models are characterized, which include initial and final conceptual spheres, as well as semantic integral components that combine primary and secondary lexical-semantic options. Attention is paid to direct and reversible semantic models, the principles of their differentiation.