ВАРЫЯНТНАСЦЬ У БЕЛАРУСКІХ ВАЛАЧОБНЫХ ПЕСНЯХ

Abstract

Артыкул прысвечаны аналізу варыянтнасці ў народных валачобных песнях - адметнай частцы беларускай каляндарна-абрадавай традыцыі. Праведзенае даследаванне дазволіла зрабіць высновы аб існаванні развітай валачобнай традыцыі, вывучэнне якой спрыяе развіццю ўяўленняў даследчыкаў аб народнай карціне свету, народным календары, сацыяльных адносінах і інш. Варыянтнасць прапануецца разглядаць на трох узроўнях: абрадавам, вербальным ці інтралінгвістычным і музычным. Апісаны (па ўзроўнях) некаторыя найбольш характэрныя праявы варыянтнасці ў валачобных песнях: шэраг абрадавых канстант, тыпавых рытмаформул, рэфрэнаў і іх варыянтаў. Вызначаны максімальны і мінімальны інварыянты азначанага абраду і звязаных з ім песень велічальна-віншавальнай функцыі. The article is devoted to the analysis of variability in the folk Easter songs - a significant part of Belarusian calendar-rite tradition. The conducted research allowed to conclude the existence of developed Easter tradition, studying which contributes to development of the researchers’ view about the folk picture of the world, folk calendar, social relations, etc. Variability is offered to be considered on three levels: rite, verbal or interlinguistic and musical. Several most characteristic expressions of variability in Easter songs are described by levels: a number of rite constants, typical rhythmical forms, refrains and their variants. The maximal and minimal invariants of the defined rite and the greeting-congratulating songs connected with it are defined.