ПРАДСТАЎНІКІ РОДУ COLCHICUM ВА ЎМОВАХ БЕЛАРУСІ ЯК ПЕРСПЕКТЫЎНАЯ КРЫНІЦА БІЯЛАГІЧНА АКТЫЎНЫХ ЗЛУЧЭННЯЎ ШЫРОКАГА СПЕКТРА ДЗЕЯННЯ

Abstract

Асноўныя напрамкі выкарыстання C. speciosum Steven і С. autumnale L. у якасці лекавай сыравіны: прадуцэнты калхіцына і калхаміна, а таксама для атрымання галенавых прэпаратаў. Найбольшую цікавасць у якасці продуцэнта калхіцына і калхаміна ўяўляе C. speciosum. Калхіцын мэтазгодна атрымліваць з надземных органаў у фазе бутанізацыі, а з клубнецыбулін – у канцы плоданашэння; калхамін – з клубнецыбулін у фазе цвіцення трэцяга года культывавання. Максімальны выхад другасных метабалітаў (калхіцына, калхаміна, антацыянавых злучэнняў, катэхінаў, флавонаў, фенолкарбонавых кіслот і танінаў) з клубнецыбулін С. speciosum і C. autumnale можна атрымаць у канцы, а з надземнай біямасы – у пачатку пладанашэння. У гэтыя перыяды мэтазгодна нарыхтоўваць лекавую сыравіну для атрымання галенавых прэпаратаў, якія змяшчаюць акрамя каштоўных алкалоідаў – калхіцына і калхаміна – іншыя другасныя метабаліты, якія могуць знізіць таксічнае дзеянне алкалоідаў і, дзякуючы сінергізму, узмацніць іх тэрапеўтычны эфект.