Таварыствы сельскай гаспадаркі Паўночна-Заходняга краю ў канцы ХІХ — пачатку ХХ ст. (агляд матэрыялаў пасяджэнняў)

Abstract

Даследуюцца праблемы стварэння і дзейнасці ТСГ у Беларусі ў канцы ХІХ — пачатку ХХ ст. Павелічэнне ролі сацыяльных пытанняў у грамадска-палітычным жыцці края абвастрылася як у сувязі з пошукамі сельскагаспадарчымі вытворцамі практычных шляхоў уздыму сельскай гаспадаркі ў гэтыя гады, так і праз прыцягненне ўрадам розных грамадскіх аб’яднанняў да ўдзелу ў распрацоўцы дзяржаўных праграм вырашэння сацыяльных праблем. Пры гэтым, хоць планы ўрадавых колаў абмяжоўваліся далучэннем прадстаўнікоў грамадскасці да разгляду канкрэтных пытанняў развіцця сельскай гаспадаркі, удзел у іх абмеркаванні прадстаўнікоў ТСГ з’яўляўся важным фактарам фарміравання грамадскай думкі ў больш шырокім плане. У Беларускім краі палітызацыя дзейнасці ТСГ ажыццяўлялася ў большай ступені, чым у цэнтральных расійскіх губернях, у сувязі з яго гістарычнымі асаблівасцямі, якія былі звязаны з панаваннем тут польскага элемента ў два¬ранскім асяроддзі, а таксама з больш высокім узроўнем развіцця капіталізму ў сельскай гаспадарцы. Так паступова, але няўхільна, у самадзяржаўнай Расіі яшчэ перад рэвалюцыяй 1905—1907 гг. ажыццяўлялася фарміраванне элементаў грамадзянскага грамадства. Беларусь у гэтым плане была адным з найбольш актыўных рэгіёнаў.